Historia Europy / XX wiek

Plan podziału III Rzeszy, który nie wypalił


Henry Morgenthau amerykański Sekretarz Skarbu, przedstawił swój plan podziału Niemiec Amerykańskiemu prezydentowi. Roosevelt był początkowo gorącym orędownikiem tego rozwiązania i zdołał przekonać do niego również Winstona Churchilla.
 

Co planowano?

 
Według Morgenthau Alianci mieli podzielić Niemcy pomiędzy kraje zaatakowane, czyli Polskę, ZSRR i Francję, aby następnie rozdzielić pozostałości na dwa niezależne Państwa i strefę międzynarodową. Miało, to na celu całkowite pozbawienie Niemców przemysłu i wyeliminowanie możliwości zaistnienia zagrożenia militarnego z ich strony w Europie kiedykolwiek w przyszłości.
 

Reakcja wśród Aliantów

 
Morgenthau przedstawił swój plan Rooseveltowi, który w krótkim czasie stał się orędownikiem pomysłu. Popierał ten plan, ponieważ miał na celu zniszczenie gospodarki Niemiec, a osobiście był zwolennikiem „twardego” potraktowania wroga, który rozpętał wojnę. Plan zakładał stworzenie z Rzeszy dwóch odrębnych krajów pozbawionych przemysłu ciężkiego podporządkowanych importowi z Zachodu.
 
Początkowo sceptycznie do propozycji podchodził Winston Churchill, ale w krótkim czasie został przekonany przez Amerykanów i sam zaczął popierać plan. Nie wszyscy alianci byli, jednak zgodni. Anthony Eden człowiek odpowiedzialny za kryzys sueski w 12 lat później zdecydowanie sprzeciwił się pomysłom Morgenthau.
 

Udobruchać Stalina

 
W zamyśle Roosevelta plan miał udobruchać Stalina. Jednak opozycja wśród Aliantów przedstawiła argumenty, że plan zbytnio osłabi Niemcy. „Nie pozostawimy, im nic oprócz ziemi” sekretarz stanu Cordnel Hull uważał, że, zaledwie 60% Niemców wyżyłoby z uprawy roli, przez co 40% z nich zostałoby skazane na śmierć.
 

Zwrot na konferencji w Quebec

 
Jak pisze Dietrich, plan wstępnie zatwierdzili Churchill i Roosevelt. Miało, to miejsce na drugiej konferencji w Quebec, jednak przedstawione argumenty, które były przeciw wprowadzeniu tego zamierzenia w życie doprowadziły ostatecznie do odrzucenia propozycji. Roosevelt podał do publicznej wiadomości, że owszem zainicjował plan, ale bez wcześniejszego namysłu.
 

Reakcje Niemców na plan

 
W odpowiedzi na pytanie zadane na konferencji odnośnie reakcji Niemieckiej na oddanie tak dużej ilości terytorium Polsce Victor Gollancz cytując to, co powiedział Churchill podyktował:
 

„Nie powinniśmy się obawiać tego, że zadanie utrzymania nowo nabytych linii terytorialnych okaże się zbyt ciężkie dla Polaków albo, że przyniesie Niemiecką zemstę bądź, że zasieje ziarno przyszłych wojen. Ponieważ mamy zamiar zadać zdecydowanie bardziej drastyczne straty Niemcom niż te, które nastąpiły po ostatniej wojnie, ponieważ teraz wiemy zdecydowanie więcej o konsekwencjach, dlatego musimy sprawić, że podjęcie jakiejkolwiek akcji militarnej przez Niemcy w przyszłości będzie dla nich niemożliwe.”

 
Perspektywa lat
 
W Polsce skupiamy się głównie na polityce i decyzjach Rosyjskich, podjętych przez Stalina, które doprowadziły do podziału Europy na dwa bloki polityczne. Rzadko poddaje się krytycznej ocenie poczynania Aliantów zachodnich, natomiast plan Morgenthau jest, zaledwie wspominany w zachodnich publikacjach nie istnieją na jego temat, bowiem głębokie dociekania bądź opracowania oprócz kilku unikatowych pozycji.
 
W przeciwieństwie do historycznego pomijania planu Morgenthau w powojennych poczynaniach aliantów okazuje się, że zainicjował on dyskusję, która okazała się potrzebna w celu zbudowania stabilności powojennej bez, której losy powojennej Europy mogły, by potoczyć się, inaczej niż się potoczyły.
 

Ostateczny podział Niemiec

 

Mur Berliński w następstwie II Wojny Światowej

Mur Berliński w następstwie II Wojny Światowej


Jak pisze John Gillingham z Uniwersytetu w Cambridge. Plan Morgenthaua mający na celu zniszczenie przemysłu Niemieckiego w Zagłębiu Ruhr oraz pozbawienie tego kraju środków do rekonstrukcji, ostatecznie w ciągu następnych pięciu lat, przekształcił się w plan Schumana. Plan zaproponowany przez Francuzów, to całkowite przeciwieństwo pierwotnego założenia Amerykanów. Plan europejski na długą metę spowodował długotrwały wzrost w Europie i odrodzenie się gospodarki Zachodniej Europy.
 
Autor Historya.pl
 

Źródła:

  • American Policy and the Reconstruction of West Germany, 1945–1955, John Gillingham, Cambridge University Press.
  • The Morgenthau Plan: Soviet Influence on American Postwar Policy, John Dietrich


Komentarze

  • andrzej napisał(a):

    Gdyby Roosevelt wcześniej nie dogadał się ze Stalinem to wyzwolili by nas Amerykanie a nie Ruskie i zupełnie inaczej potoczyły by się nasze po wojnie. BTW. Właśnie odkryłem że mój szef regularnie śmiga na dziwki haha 😀 Obadajcie stronkę, wystarczy znać czyjś numer tel. i już wiem gdzie jest 😀 (…)

  • papens napisał(a):

    Według historyka Normana Daviesa On wiedział, że wróg to Niemcy. A skoro Stalin bił się z nim, to znaczy, że jest dobrym człowiekiem. Taki styl myślenia dominował w politycznym otoczeniu prezydenta[3 za Wiki.


  • Historia w 5 minut — podróż przez historię


    Wykłady historyczne

    Żeby przejść do pełnej playlisty, kliknij w logo youtube na wideo lub lista wykładów.

    Kanał Historya.pl
    Kanał historya.pl na youtube zawiera uporządkowaną kolekcję wykładów, filmów dokumentalnych, archiwalnych oraz fabularnych związanych z tematyką historii. Staram się selekcjonować najlepsze materiały.